1911 Trablusgarp Savaşı ile başlayan, Balkan Savaşı ile devam eden ve 1914’de Birinci Cihan Harbi’ne girip 1918’de yenik ayrılan bir ülkenin, 1918-1922 arasında da Egemenliği uğruna savaştığı, mücadele ettiği on bir yıllık bir süreç. Bu süreç içerisinde toprağa düşen askerler, perişan olan bir millet, öksüz ve yetim kalan çocuklar… Geçen süre içerisinde 23 Nisan 1920 tarihinde açılan bir Meclis var Ankara’da. Bu meclis, Egemenliği daha sonraki süreçte millete armağan edecek olan, bütün ülkenin yönetim mekanizmasını yürütecek olan bir meclis. Meclis’in açılmasından iki yıl sonra 1 Kasım 1922’de Saltanatın kaldırılması ile 1 Kasım tarihi Hakimiyet- Milliye Bayramı olarak kutlanıyordu. Ancak daha sonraki süreçte 1 Kasım geri planda kalıp, Hakimiyet-i Milliye Bayramı 23 Nisan’da kutlanmaya devam etti.
Çocuk bayramı ise 23 Nisan 1927’de ilk defa Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) tarafından duyuruluyor. Ancak dönemin gazetelerinden Hakimiyet- Milliye Gazetesi, 23 Nisan 1926’daki sayısında ‘’ 23 Nisan Türklerin Çocuk Günüdür’’ başlığını sayfasına taşıması da dikkat çekicidir. Çocuk Bayramı ilk defa çeşitli şenliklerle Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’inde katılımıyla kutlanmıştır. Aynı tarihte Himaye- Etfal Cemiyeti’nin bir binası Çocuk Sarayı yapılmış ve düzenlenen çocuk balosuna İsmet Paşa’nın çocukları da katılmıştır. 23 Nisan 1927’de Himaye-i Etfal Cemiyeti’nin ilan ettiği Çocuk Bayramı, resmi bir devlet töreni olarak 23 Nisan 1933’de başlamıştır. Bu tarihte Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, çocukları makamında kabul etmiş ve bundan sonraki süreçte devlet adamlarının koltuklarını 23 Nisan’da çocuklara devretmesi geleneğini başlatmıştır. 27 Mayıs 1935’de çıkarılan kanun ile 23 Nisan sadece Hakimiyet-i Milliye Bayramı olarak kabul edilmiştir. Resmi olarak Çocuk Bayramı kanunlaşmamış olsa da, 23 Nisan 1935 tarihi sonrası devlet kademelerinde ve okullarda Hakimiyet-i Milliye ile Çocuk Bayramı beraber kutlanmaya devam etmiştir. Bu iki bayramın resmi manada birleştirilmesi ise, 1981 tarihinde yapılan bir değişiklikle 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kabul edildi.
Yazımın ilk başında söylediğim gibi on bir yıllık aralıksız devam eden bir süreç sonunda, egemenliğin meclis bünyesinde toplanıp duyurulması ile çocuk bayramının aynı güne tekabül ettirilmesi ( 23 Nisan) bizim tarihimiz açısından bugünün önemini bir kat daha artırmaktadır. Cumhuriyet’in kurucu kadrosunun bize bıraktığı en büyük miraslardan olan 23 Nisan Millet Egemenliği ve Çocuk Bayramı’nın gelecek nesiller boyunca da kesintisiz bir şekilde milli bir bayram havası içerisinde kutlanacağını bilmek ve hissetmek en büyük mutluluk kaynağımızdır. Kutlu Olsun!.
kalemine sağlık..Yerinde ve zamanında bir yazı olmuş...