Cenevre’deki diplomasi trafiğinin ardından ABD ve Rusya, Suriye’nin kimyasal silahlarını imha planı üzerinde anlaşmaya vardı. Ancak basın toplantısında Dışişleri Bakanları Kerry ve Lavrov’un farklı mesajları dikkat çekti.İsviçre’nin Cenevre kentinde 38 saat süren görüşmelerin ardından ABD ve Rusya, Suriye’nin kimyasal silahlarının uluslararası toplumun kontrolü altında imha edilmesi planı üzerinde anlaştıklarını duyurdu. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, dün gerçekleştirdikleri basın toplantısı ile planın detaylarını açıkladı. Buna göre ilk adım anlaşmanın 28 Eylül’de yeni dönemi açılacak olan BM’de onaylatılması olacak. Ancak toplantıda Kerry ve Lavrov’un verdikleri farklı mesajlar dikkat çekti.Kimyasal silahların 2014’ün ilk yarısında imha edileceğini belirten Kerry, Beşar Esad rejiminin plana uymaması durumunda Birleşmiş Milletler Şartı’nın “yaptırım ve askeri müdahaleyi” içeren 7’nci şartının işletileceğini söyledi. ABD Başkanı Barack Obama da rutin basın toplantısında Suriye’ye yönelik askeri güç kullanma haklarının saklı olduğunu belirtti.
‘Zaman çizelgesi yok’
Kerry’nin ardından konuşan Lavrov ise planın BM’nin kimyasal silahlarla ilgili birimi tarafından onaylanmasına kadar “hiçbir zaman çizelgesi olmadığını” söyledi. Lavrov ayrıca, ABD ve Rusya’nın anlaşmaya vardığı metnin, Suriye’nin plana uymaması durumunda askeri güç kullanılmasına dair hiçbir unsur içermediğini vurguladı.
Kerry, Suriye’nin ihlallerinin “BM Güvenlik Konseyi’nin yaptırım uygulaması ile sonuçlanacağını” söylerken Lavrov, ihlallerin önce Kimyasal Silahlar Sözleşmesi’nin karar alıcı kuruluna gönderileceğini belirtti. Lavrov, “Prosedürlerin herhangi bir ihlali BM Güvenlik Konseyi tarafından incelenir, onaylanırsa yaptırım uygulanır. Otomatikman yaptırım uygulanması ya da güç kullanılması gibi bir şeyden bahsedilmiyor” dedi. Lavrov’un sözleri; ABD, İngiltere, Çin ve Fransa ile birlikte veto yetkisine sahip olan Rusya’nın planın ihlal edilmesi durumunda bile politikasına ters düşen yaptırımları veto edeceği şeklinde yorumlandı. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yayınladığı metne göre ise anlaşma şu maddeleri içeriyor:
-ABD ve Rusya, Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü’nden (KSYÖ) önümüzdeki birkaç gün içinde Suriye’nin kimyasal silahlarının hızla imha edilmesi için hazırlıkların başlatılmasını isteyecek.
- Suriye, tüm kimyasal silah birimlerinin derhal ve kısıtlama olmaksızın incelenmesini sağlamalı.
- Eğer Suriye kararlara uymazsa (kimyasal silahların onay olmadan transfer edilmesi ya da kullanılması da dahil) BM Güvenlik Konseyi BM Şartı’nın 7’inci maddesi altında yaptırım uygulayabilir.
- Suriye cephaneliğin depolanma, üretim, araştırma ve geliştirme türü, yeri ve şekli de dahil olmak üzere kimyasal silahlarının isim, tür ve miktarlarının detaylı listesini bir hafta içinde açıklamalı.
- ABD ve Rusya, mümkün olması durumunda silahların Suriye dışında imha edilmesini istemektedir.
- Kimyasal silah geliştirme ve üretme tesisleri ile silah teslim sistemleri de bertaraf edilmelidir.
- Anlaşma şu tarih hedeflerini barındırır: Açıklanan tesislerin alanda yapılacak ilk incelemeleri kasım ayına kadar tamamlanmalı. Üretim tesisleri ve karıştırma/doldurma ekipmanının yok edilmesi kasım ayına kadar tamamlanmalı. Kimyasal silah maddeleri ve ekipmanının tümünün imhası 2014 yılının ilk yarısında tamamlanmalı.
‘Çok konuştun’
Cenevre’de John Kerry ve Lavrov arasındaki gerilim basın toplantılarında kendini gösterdi. Cuma günkü basın toplantısında Kerry çeviri sırasında bir cümleyi anlamadığını söylemişti. Lavrov “Önemli bir şey demedim, boşver” diyince, Kerry “Sözüne güvenmemi mi bekliyorsun, bunun için daha erken” diye yanıt vermişti. Önceki akşam yapılan basın toplantısında ise Lavrov, Kerry ile “çok konuştuğu için” dalga geçti. Açılış sırasında Kerry uzun bir konuşma yapınca Lavrov sıra kendisine geldiğinde “Bazen diplomasi sükunet gerektirir” dedi. Milliyet
‘Zaman çizelgesi yok’
Kerry’nin ardından konuşan Lavrov ise planın BM’nin kimyasal silahlarla ilgili birimi tarafından onaylanmasına kadar “hiçbir zaman çizelgesi olmadığını” söyledi. Lavrov ayrıca, ABD ve Rusya’nın anlaşmaya vardığı metnin, Suriye’nin plana uymaması durumunda askeri güç kullanılmasına dair hiçbir unsur içermediğini vurguladı.
Kerry, Suriye’nin ihlallerinin “BM Güvenlik Konseyi’nin yaptırım uygulaması ile sonuçlanacağını” söylerken Lavrov, ihlallerin önce Kimyasal Silahlar Sözleşmesi’nin karar alıcı kuruluna gönderileceğini belirtti. Lavrov, “Prosedürlerin herhangi bir ihlali BM Güvenlik Konseyi tarafından incelenir, onaylanırsa yaptırım uygulanır. Otomatikman yaptırım uygulanması ya da güç kullanılması gibi bir şeyden bahsedilmiyor” dedi. Lavrov’un sözleri; ABD, İngiltere, Çin ve Fransa ile birlikte veto yetkisine sahip olan Rusya’nın planın ihlal edilmesi durumunda bile politikasına ters düşen yaptırımları veto edeceği şeklinde yorumlandı. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yayınladığı metne göre ise anlaşma şu maddeleri içeriyor:
-ABD ve Rusya, Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü’nden (KSYÖ) önümüzdeki birkaç gün içinde Suriye’nin kimyasal silahlarının hızla imha edilmesi için hazırlıkların başlatılmasını isteyecek.
- Suriye, tüm kimyasal silah birimlerinin derhal ve kısıtlama olmaksızın incelenmesini sağlamalı.
- Eğer Suriye kararlara uymazsa (kimyasal silahların onay olmadan transfer edilmesi ya da kullanılması da dahil) BM Güvenlik Konseyi BM Şartı’nın 7’inci maddesi altında yaptırım uygulayabilir.
- Suriye cephaneliğin depolanma, üretim, araştırma ve geliştirme türü, yeri ve şekli de dahil olmak üzere kimyasal silahlarının isim, tür ve miktarlarının detaylı listesini bir hafta içinde açıklamalı.
- ABD ve Rusya, mümkün olması durumunda silahların Suriye dışında imha edilmesini istemektedir.
- Kimyasal silah geliştirme ve üretme tesisleri ile silah teslim sistemleri de bertaraf edilmelidir.
- Anlaşma şu tarih hedeflerini barındırır: Açıklanan tesislerin alanda yapılacak ilk incelemeleri kasım ayına kadar tamamlanmalı. Üretim tesisleri ve karıştırma/doldurma ekipmanının yok edilmesi kasım ayına kadar tamamlanmalı. Kimyasal silah maddeleri ve ekipmanının tümünün imhası 2014 yılının ilk yarısında tamamlanmalı.
‘Çok konuştun’
Cenevre’de John Kerry ve Lavrov arasındaki gerilim basın toplantılarında kendini gösterdi. Cuma günkü basın toplantısında Kerry çeviri sırasında bir cümleyi anlamadığını söylemişti. Lavrov “Önemli bir şey demedim, boşver” diyince, Kerry “Sözüne güvenmemi mi bekliyorsun, bunun için daha erken” diye yanıt vermişti. Önceki akşam yapılan basın toplantısında ise Lavrov, Kerry ile “çok konuştuğu için” dalga geçti. Açılış sırasında Kerry uzun bir konuşma yapınca Lavrov sıra kendisine geldiğinde “Bazen diplomasi sükunet gerektirir” dedi. Milliyet