Pandemi ve krizler ardından Sinop’un ekonomik durumu düzenlenen "İl Ekonomi Toplantısı"yla masaya yatırıldı. Sinop Ticaret ve Sanayi Odasında Vali Erol Karaömeroğlu başkanlığında düzenlenen toplantıda Sinop ekonomisinin son durumu ve ekonominin gelişimine engel teşkil eden unsurlar konuşuldu.İlgili kamu kurum ve kuruluş yetkililerinin de katıldığı toplantıda konuşan Sinop Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Başkanı Salim Akbaş, Covid 19 pandemisi ile başlayan, ardından Ukrayna Rusya savaşı ile etkisi artan ekonomik dalgalanmaların küresel çapta umut vermeyen parametreleri ortaya çıkarttığını söyledi. Salim Akbaş, "2021 yılı sonunda Dünya ekonomileri parametrelerini açıklarken neydi umut vermeyen başlıklar: İşsizlik, artan temel gıda fiyatları, pahalılaşan enerji. Aynı dönemde Ülkemizin ekonomik parametreleri de 3 Ocak 2022 tarihinde açıklandı. İhracatta 225 milyar dolarlık rekor, büyümedeki, %11,45’lik oran iyi gibi görünse de % 36,08’lik rekor TÜFE enflasyon görülünce morallerimiz alt üst oldu. Hatta bu enflasyon rakamının öncü olduğunu daha sonra gördük. Özetle, rekor büyümenin gerçek yüzü ekonominin sağlıklı kaynaklarla büyümediğini göstermektedir. Üstelik 2022 yılı için temel gıda maddeleri başta olmak üzere enerji fiyatlarının ve sanayi hammaddelerinin pahalılaşacağı göz önüne alındığında fazla umutlu olunamıyor.GIDA SIKINTISI VE ENFLASYONSavaşlarda genellikle tarımsal ürünlerin fiyatları hızla yükselir. Zaten pandemi döneminde belirli bir düzeye çıkmış olan gıda ürünlerin fiyatlarının daha da artması, birçok ülkenin, pandemi ve savaş gibi jeopolitik risklerin arttığı ortamda gıda stokçuluğu yapması gayet normal.
Bütün ülkeler kendi ürettiği gıdaları kendi ülke vatandaşları için kullanma kararı aldığı için dahası ‘Gıda milliyetçiliği’ yaptıkları için fiyatların küresel olarak artması da beklenen bir sonuç. Yine enerji üretiminde büyük bir pay sahibi olan Rusya’nın savaşta olması, bu ülkeye karşı yapılan ambargolar ve Rusya’nın misilleme olarak aldığı kararlar enerji fiyatlarında, beraberinde özellikle otomotiv sanayiinde kullanılan dört önemli metalin Alüminyum, Paladyum, Titanyum ve Nikelin önde gelen üreticisinin Rusya olması emtia fiyatlarının artmasına sebep oldu.Covid ile başlayan tedarik zincirindeki kırılmalar savaş döneminde de önlenemedi.
Tüm dünya devletlerinde enflasyon görülmeye ve konuşulmaya başladı. Enflasyon ile mücadele de büyüme rakamlarında aşağı yönlü faizlerde ise yukarı yönlü revizeler görülmeye başladı.Bu tablonun içinde dünyada enflasyon rakamları tek haneli veya maksimum %10’lar seviyesinde iken bizde % 70’lik seviyeler görüldü.Enflasyonu düşmesini beklemek çok tercih edilen bir yöntem değil. Bekleyerek düşecek enflasyonun yıkıcı etkilerini onarmak da pek mümkün değil.Bu nedenle hem ülke olarak, hem de Sinop olarak kendi kaynak ve imkânlarımızla daha fazla katma değer üreten, daha fazla istihdam ve beraberinde ihracat edilebilen ürünler üreten konuma gelmeliyiz.SANAYİ VE TURİZM ARSASINDA ÜRETME SORUNUAkbaş, Sinop’ta sanayi ve turizm arsası üretme sorunu olduğuna değinerek yatırımcılara önerilecek yer göstermede problemler yaşandığına vurgu yaptı.Elde edilen verilerle son 3 yılın Gayrisafi Yurt İçi Hasılasını açıklayan Akbaş, “Sinop ili Gayrisafi Yurt İçi Hasılası 2018 yılı itibarıyla 5,8 milyar TL, 2019 yılı itibarıyla 6,9 milyar TL ve 2020 yılı itibarıyla 8,2 milyar TL düzeyinde gerçekleşmiştir. Sinop ilindeki girişim sayıları 2019 yılında 4 bin 113, 2020 yılında 4 bin 258 ve 2021 yılında 4 bin 632’dir. Sektörel dağılım değerlendirildiğinde öne çıkan sektörlerde, toptan ve perakende ticaret, ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek hizmetleri başta gelmektedir” diye konuştu.İKİ SEKTÖR ARASINDA SORUN VARAkbaş, turizm ve üretimde ön plana çıkmak isteyen Sinop’ta önemli iki sektör arasında sorun olduğunu ifade etti. Akbaş, “İlde sanayi ve turizm arsası üretme sorunu bulunmaktadır. Bu sebeple yatırımcılara önerilecek yatırım yeri sınırlıdır. İlimizin yaşlı nüfus olması dezavantaj gibi görünse de turizm sektöründe avantaja çevirebiliriz. Turizmi 2-3 aylık zaman diliminden çıkarıp 12 aylık süreye yaymalıyız. Kalkınmada 5. Bölge, OSB içinde 6. Bölge olmanın teşvik imkânlarını daha etkin kullanabiliriz. Çalışan iş gücü ihtiyacının karşılanması için geriye göçü özendirici imkânlar sağlamalıyız. Üretimde kendi markasını oluşturma düşüncesinde olan işletmelere AR-GE desteği başta olmak üzere her konuda topyekûn destek olmalıyız. Tarımsal Destekleme ve Kırsal Kalkınma Programının dışında kalmış bir iliz. Bu programın içinde yer alabilmenin önemi bugüne kadar ya bilinmemiş ya da ihmal edilmiş. Bu programa muhakkak girecek lobi ve çalışma gruplarına ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.Akbaş’ın konuşması sonrası ekonomik potansiyeli değerlendirmek adına kamu kurum ve kuruluş yetkilileri, Vali Karaömeroğlu başkanlığında görüş ve önerilerde bulundu.
Bütün ülkeler kendi ürettiği gıdaları kendi ülke vatandaşları için kullanma kararı aldığı için dahası ‘Gıda milliyetçiliği’ yaptıkları için fiyatların küresel olarak artması da beklenen bir sonuç. Yine enerji üretiminde büyük bir pay sahibi olan Rusya’nın savaşta olması, bu ülkeye karşı yapılan ambargolar ve Rusya’nın misilleme olarak aldığı kararlar enerji fiyatlarında, beraberinde özellikle otomotiv sanayiinde kullanılan dört önemli metalin Alüminyum, Paladyum, Titanyum ve Nikelin önde gelen üreticisinin Rusya olması emtia fiyatlarının artmasına sebep oldu.Covid ile başlayan tedarik zincirindeki kırılmalar savaş döneminde de önlenemedi.
Tüm dünya devletlerinde enflasyon görülmeye ve konuşulmaya başladı. Enflasyon ile mücadele de büyüme rakamlarında aşağı yönlü faizlerde ise yukarı yönlü revizeler görülmeye başladı.Bu tablonun içinde dünyada enflasyon rakamları tek haneli veya maksimum %10’lar seviyesinde iken bizde % 70’lik seviyeler görüldü.Enflasyonu düşmesini beklemek çok tercih edilen bir yöntem değil. Bekleyerek düşecek enflasyonun yıkıcı etkilerini onarmak da pek mümkün değil.Bu nedenle hem ülke olarak, hem de Sinop olarak kendi kaynak ve imkânlarımızla daha fazla katma değer üreten, daha fazla istihdam ve beraberinde ihracat edilebilen ürünler üreten konuma gelmeliyiz.SANAYİ VE TURİZM ARSASINDA ÜRETME SORUNUAkbaş, Sinop’ta sanayi ve turizm arsası üretme sorunu olduğuna değinerek yatırımcılara önerilecek yer göstermede problemler yaşandığına vurgu yaptı.Elde edilen verilerle son 3 yılın Gayrisafi Yurt İçi Hasılasını açıklayan Akbaş, “Sinop ili Gayrisafi Yurt İçi Hasılası 2018 yılı itibarıyla 5,8 milyar TL, 2019 yılı itibarıyla 6,9 milyar TL ve 2020 yılı itibarıyla 8,2 milyar TL düzeyinde gerçekleşmiştir. Sinop ilindeki girişim sayıları 2019 yılında 4 bin 113, 2020 yılında 4 bin 258 ve 2021 yılında 4 bin 632’dir. Sektörel dağılım değerlendirildiğinde öne çıkan sektörlerde, toptan ve perakende ticaret, ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek hizmetleri başta gelmektedir” diye konuştu.İKİ SEKTÖR ARASINDA SORUN VARAkbaş, turizm ve üretimde ön plana çıkmak isteyen Sinop’ta önemli iki sektör arasında sorun olduğunu ifade etti. Akbaş, “İlde sanayi ve turizm arsası üretme sorunu bulunmaktadır. Bu sebeple yatırımcılara önerilecek yatırım yeri sınırlıdır. İlimizin yaşlı nüfus olması dezavantaj gibi görünse de turizm sektöründe avantaja çevirebiliriz. Turizmi 2-3 aylık zaman diliminden çıkarıp 12 aylık süreye yaymalıyız. Kalkınmada 5. Bölge, OSB içinde 6. Bölge olmanın teşvik imkânlarını daha etkin kullanabiliriz. Çalışan iş gücü ihtiyacının karşılanması için geriye göçü özendirici imkânlar sağlamalıyız. Üretimde kendi markasını oluşturma düşüncesinde olan işletmelere AR-GE desteği başta olmak üzere her konuda topyekûn destek olmalıyız. Tarımsal Destekleme ve Kırsal Kalkınma Programının dışında kalmış bir iliz. Bu programın içinde yer alabilmenin önemi bugüne kadar ya bilinmemiş ya da ihmal edilmiş. Bu programa muhakkak girecek lobi ve çalışma gruplarına ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.Akbaş’ın konuşması sonrası ekonomik potansiyeli değerlendirmek adına kamu kurum ve kuruluş yetkilileri, Vali Karaömeroğlu başkanlığında görüş ve önerilerde bulundu.